Als je konijn een blaasprobleem heeft wordt hij of zij vaak onzindelijk en plast door het hele hok. De urine heeft vaak een afwijkende kleur als gevolg van bloedbijmenging.vNormale urine van een konijn kan variëren van bijna helder geel tot zeer donker oranje of roestkleur. De kleur wordt geproduceerd door een pigment genaamd porfyrine, die kan worden veroorzaakt door het eten van plant pigmenten, vooral die voedingsmiddelen die hoog zijn in carotenen, zoals wortelen. Het kan ook worden geproduceerd in tijden van stress of ziekte, maar moet niet als abnormaal worden beschouwd. De exacte reden waarom dit pigment wordt geproduceerd is niet bekend. De urine kan ook variëren van helder tot bewolkt of melkerig, omdat konijnen normaal gesproken grote hoeveelheden calcium in hun urine uitscheiden.
Het is dus belangrijk om door middel van een urineonderzoek te bepalen of de urine afwijkend is.
Soorten blaasproblemen bij konijnen
- Urineweginfectie
- Blaasstenen of nierstenen
- Calciuria, de accumulatie van overmaat calciumzand in de blaas
De belangrijkste voedingsfactor die verband houdt met deze ziekte is overmatig calciumverbruik. Hoge gehalten aan calcium zijn aanwezig in bepaalde soorten hooi en pellets. Hoewel de mannetjes en vrouwtjes een gelijke frequentie van de urineziekte kunnen ontwikkelen, kunnen de mannetjes lijden aan volledige urine obstructie, aangezien de opening van de penis smaller is dan de opening van de vulva, waardoor de kans dat stenen of zand "stopsel" de opening versperren. Deze aandoening kan binnen de 24 uur levensbedreigend zijn. Het zand (kristallen) of stenen kunnen de blaaswand irriteren, zoals schuurpapier schuurt, die vervolgens een route voor bacteriële infectie kan geven. De aanwezigheid van bacteriën, kristallen of stenen in de blaas kan zeer ongemakkelijk zijn voor je konijn. Bacteriën in de blaas kunnen naar de nieren gaan, en indien onbehandeld, kan het leiden tot nierbeschadiging en zelfs nierfalen.
Een konijn kan op elke leeftijd een urinewegziekte ontwikkelen, hoewel het bij oudere konijnen vaker voorkomt. Symptomen van de ziekte van de urinewegen kunnen zeer subtiel of zeer ernstig zijn:
- Vermindering van de eetlust
- Algemene slaperigheid
- Inspannen om te urineren
- Urineren buiten de normale locaties
- Enkel in kleine hoeveelheden urineren
- Overmatig water drinken en overdreven urineren
- Onvermogen om te urineren
- Bloedige urine
- Druppelen van urine
- Roodheid en haarverlies rond de genitaliën of de binnenkant van de benen
Diagnose van blaasproblemen bij konijnen
- Urine analyse moet worden uitgevoerd om te zoeken naar bacteriën, witte bloedcellen of kristallen.
- Radiografie (röntgenstralen) van de buik kunnen helpen bij het tonen van zand of stenen, ook in de blaas of nieren.
- Ultrasone kan worden aanbevolen om naar de blaas en nieren te kijken, evenals de andere organen in de buik (lichaamsholte). Sommige soorten stenen verschijnen niet op röntgenfoto's en kunnen enkel op echografie worden gezien.
Behandeling van blaasproblemen bij konijnen
- Wanneer een urineweg of blaasinfectie wordt gediagnosticeerd zullen we antibiotica voorschrijven.
- Vloeistoffen kunnen aan je konijn worden toegediend, hetzij subcutaan (onder de huid) of intraveneus (in de ader).
- Als calciumzand wordt gediagnosticeerd, is het nodig om de blaas van je konijn te spoelen. Sommige konijnen vereisen sedatie voor deze procedure. Deze stap is niet altijd nodig.
- Als blaasstenen aanwezig zijn, kunnen we een operatie aanbevelen. Sommige zeer kleine stenen kunnen vanzelf weggaan, maar de grotere stenen vormen een risico voor obstructie, naast pijn en ongemak.
- Als je konijn calciumzand of stenen heeft, raden we een dieetwisseling aan om de meeste voedingsmiddelen die hoog in calcium zijn te elimineren.
Thuiszorg en preventie van blaasproblemen bij konijnen
Opvolging door de dierenarts is essentieel om zeker te zijn dat de infectie verdwenen is of het calcium is opgelost. Als er infectie aanwezig is, geef dan de volledige antibiotica kuur.
Volg de instructies van onze dierenarsten voor het voeden. Dieetwijzigingen zijn waarschijnlijk nodig als calcium het probleem is. Daarom geven wij de voorkeur aan een 'pelletvoeding' en hooi van hoge kwaliteit. Verse bladgroenten kunnen ook worden aangeboden.
Indien de urinatie gewoontes wijzigen contacteer dan je dierenarts. Vraag aan je dierenarts om na de leeftijd van drie jaar een urinemonster en een volledig bloedprofiel te controleren. 
Bescherm je konijn
Blaasstenen worden gemakkelijk herkend bij konijnen. Calciuria, de accumulatie van calcium "zand" in het urineweg van konijnen, wordt met toenemende frequentie herkend. Dit syndroom is gerelateerd aan de overmatige consumptie van calcium.
Absorptie van calcium bij konijnen is uniek omdat er bijna volledige darmabsorptie bestaat van alle voedingscalcium. Mensen en de meeste zoogdieren kunnen alleen een deel van al het verbruikte calcium absorberen. De rest gaat onverteerd door de darmen. Overmatig geabsorbeerd calcium wordt dan in de urine uitgescheiden. Het percentage calcium dat door de urine wordt uitgescheiden bij konijnen is 20 tot 30 keer groter dan bij andere zoogdieren.
Vanwege deze unieke eigenschap, kunnen de calciumgehaltes bij konijnen veel hoger liggen dan bij andere zoogdieren zonder enige bijbehorende symptomen. Bij sommige konijnen vormt het calciumzand een neerslag, hierdoor kunnen kristallen in de blaas ontstaan. Dit kan leiden tot chronische irritatie van de blaas, urine retentie, blaasinfectie en in ernstige gevallen kan de blaasverstoring leiden tot overloopincontinentie, wat onbeheerste "druppeling" veroorzaakt omdat de blaas te vol is om de urine op te houden.
Calcium in de nieren kan veel ernstiger zijn. Stenen of kristallen kunnen in de urinebuis plakken en voorkomen dat je konijn urineert. De urineweginfectie treedt op wanneer er bacteriën in de urine zitten. Bij konijnen is de opening van het rectum net boven de opening van de penis of vulva onder de staart. Ontlasting kan in contact komen met deze opening en kan bijdragen tot infecties. Een andere mogelijke oorzaak van infectie is calciurie, omdat het 'zand' de blaas kan schuren of schrapen waardoor het rauw en gevoeliger is voor infectie door bacteriën.
Stenen of infecties in de nieren zelf kunnen tijdelijke of permanente schade aan de nieren veroorzaken. In de blaas is het grootste risico dat obstructie, een steen of 'stopsel' in de urinebuis terechtkomt. Dit voorkomt het doorlopen van de urine en kan dodelijk zijn binnen de 24 uur.
Extreme dorst en urinering zijn veel voorkomende tekenen van urinewegstoornissen. Helaas, er zijn een verscheidenheid aan andere ziekten die deze tekens kunnen nabootsen, waardoor de diagnose moeilijk is. Sommige van deze omvatten:
- Soortgelijke tekenen die optreden bij diabetes, die zelden bij konijnen voorkomt, maar overdreven dorst en urine kan veroorzaken.
- Warm weer zorgt er voor dat konijnen meer drinken.
- Bij vrouwtjes kan infectie of kanker van de baarmoeder ook vergelijkbare symptomen veroorzaken. Bloed in de urine en spanning kan optreden.
- Nierziekte kan ook leiden tot verhoogde dorst en verhoogde urinering.
- Gedragsproblemen kunnen ook leiden tot ongepaste urinering.
- Elke ziekte die ongemak veroorzaakt, kan soortgelijke symptomen hebben, zoals veel van deze symptomen algemene tekenen zijn van ziekte waardoor je konijn niet eet of slaperig wordt.
Opvolging
Nauwkeurige behandeling voor je konijn vereist een combinatie van huis- en professionele veterinaire zorg. Opvolging kan kritisch zijn, vooral als de toestand niet snel verbeterd. Dien zorgvuldig alle voorgeschreven medicijnen toe zoals aangegeven. Verwittig je dierenarts als je problemen ondervindt bij het behandelen van je konijn.
Opvolgröntgenfoto's worden aanbevolen. Je dierenarts zal waarschijnlijk de eerste opvolgröntgenfoto's in 4 tot 6 weken voorstellen. Zodra het probleem is opgelost zal 1 tot 2 keer per jaar voldoende zijn om te kijken naar calciumophoping of stenen. Als de diagnose een urineweginfectie was, wordt herhaalde urinale analyse aanbevolen vóór het stoppen van de antibiotica. Dit om zeker te zijn dat de infectie weg is. Als calciumzand of stenen deel uitmaken van het probleem, zal de opvolging van het calciumgehalte ook nuttig zijn. Dit kan aanvankelijk in 4 tot 6 weken gebeuren, dan 1 of 2 keer per jaar zodra de niveaus onder controle zijn. Zorg ervoor dat je de dieetinstructies zeer streng volgt. Beperk of elimineer pellets zoals aangegeven door je dierenarts. Geef ten allen tijde voldoende lage calciumhooi en verse bladgroenten. Blijf aandacht houden voor de urinatiegewoonten van je konijn.